คอนแชร์โต (Concerto) คือ การประพันธ์เพลงรูปแบบหนึ่งส่วนมากจะมีสามตอน (Three-parts)ในอัตราจังหวะเร็ว-ช้า-เร็ว ส่วนที่สำคัญที่สุดของคอนแชร์โตคือ ต้องมีการเล่นประชันกัน โดยอาจจะเป็นการเดี่ยวเครื่องดนตรีประชันกับวงดนตรี หรือกลุ่มเครื่องดนตรีประชันกับวงดนตรีก็ได้
คอนแชร์โตเริ่มมีมาตั้งแต่ยุคบาโรค โดยเริ่มแรกนั้นเป็นการประชันกันระหว่างกลุ่มนักดนตรีเดี่ยวกับวงดนตรี ต่อมาในยุคคลาสสิกฝีมือการเดี่ยวเครื่องดนตรีของนักดนตรีพัฒนาขึ้นไปอีกจนนักดนตรีสามารถเดี่ยวประชันกับวงดนตรีทั้งวงได้ ในยุคคลาสสิกจึงเกิดการประชันระหว่างเดี่ยวนักดนตรี (Solo)กับวงดนตรี ส่วนบทบาทของวงดนตรีก็คือการเล่นสนับสนุนผู้เดี่ยวเท่านั้น มิได้เป็นการประชันด้วยบทบาทที่เท่าเทียมกัน จนถึงยุคโรแมนติกวงดนตรีก็เล่นประชันกับผู้เดี่ยวด้วยบทบาทที่ไม่แตกต่างกันมากนัก จนถึงศตวรรษที่ 20 ความสามารถของนักดนตรีทุกคนในวง มีความสามารถบรรเลงเดี่ยวได้ นักแต่งเพลงจึงสร้างแนวเดี่ยวให้นักดนตรีในวงได้มีโอกาสเดี่ยวได้เหมือนกันหมด
ประเภทของคอนแชร์โต
คอนแชร์โตกลุ่มเดี่ยว (Concerto Grosso) เป็นบทเพลงที่มีการประชันกันระหว่างกลุ่มเดียวกับวงดุริยางค์ เรียกกลุ่มเดี่ยวว่า คอนแชร์ติโน (Concertino) เรียกกลุ่มใหญ่หรือวงดนตรีทั้งวงว่า ริปิเอโน (Ripieno) กลุ่มเดี่ยวมักประกอบด้วยนักดนตรี 2-5 คน มีแนวเดี่ยวร่วมกันด้วยลีลาที่เด่นกว่าวง สังคีตลักษณ์ที่พบในคอนแชร์โตกลุ่มเดี่ยวมักมีรูปแบบที่ไม่แน่นอน พบทั้งแบบสองตอน (Two-part)และสามตอน (Three-part) แต่ที่นิยมใช้ในคอนแชร์โตกลุ่มเดี่ยว ก็คือ กระบวนการที่เรียกว่า ริตอร์เนลโล (Ritornello) ซึ่งมีลักษณะคล้ายรอนโด
คอนแชร์โตเดี่ยว (Solo concerto) เป็นบทเพลงที่มีการประชันกันระหว่างเครื่องดนตรีเดี่ยวกับวงดุริยางค์ คอนแชร์โตเดี่ยวประกอบด้วย 3 ท่อน ในอัตราเร็ว-ช้า-เร็ว สังคีตลักษณ์ในแต่ละท่อนมีความชัดเจนมากกว่าในคอนแชร์โตกลุ่มเดี่ยว เครื่องดนตรีที่นิยมในการเดี่ยว ได้แก่ เปียโน ไวโอลิน
คอนแชร์โตวงดุริยางค์ (Orchestral concerto)เป็นบทเพลงที่มีการประชันกันระหว่างนักดนตรีทุกคน หรือเกือบทุกคนในวงดุริยางค์ ไม่ได้มีการแยกกลุ่มที่เด่นชัด คอนแชร์โตชนิดนี้เกิดขึ้นเพราะความสามารถของนักดนตรีในวงอยู่ในขั้นที่แสดงเดี่ยวได้ทุกคน นักแต่งเพลงจึงให้ทุกแนวเล่นด้วยเทคนิคยากๆ ในระดับเดี่ยว แต่จะไม่มีนักดนตรีคนใดคนหนึ่งเด่นกว่าคนอื่นในวง สังคียลักษณ์ที่พบในคอนแชร์โตวงดุริยางค์ค่อนข้างจะมีความอิสระ ไม่ตายตัว และจะพบบทเพลงประเภทนี้ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 20 เท่านั้น
อ้างอิง จาก หนังสือประวัติดนตรีตะวันตกโดยสังเขป ของ ประสิทธ์ เลียวสิริพงศ์ และ http://th.wikipedia.org/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น